logo Stichting Trolleymaterieel Arnhem

Trolleybus 0158

ex 158 (serie 0143-0161, ex 143-161)

Den Oudsten B79T-KM560-Kiepechassisnummer: 57*OK-791-0116*
bouwjaar 198434 zit- en 44 staanplaatsen
KentekenBJ-03-YG
In dienst: 16-08-1984uit dienst: 11-06-2002
Statusrijvaardig sinds 23-09-2022
trolley
GVA 158, 10 augustus 1986 - Stationsplein. Foto Paul van Onzen
trolley
GVA 158 in 1992 aan het eindpunt Hoogkamp met stickers van de STA (!), dat was destijds de afkorting van de Stadsomroep Arnhem. Foto René Gerritsen

Na de verlengingen van lijn 3 naar Immerloo en ’t Cranevelt eind 1977/begin 1978 was er, net als in de eerste helft van de jaren 70, wederom een tekort aan trolleybussen. Het GVA wilde geen DAF MB200 standaardbussen meer bestellen, maar moderne bussen van het nieuwe streekbustype B79 dat door de toenmalige ESO (later VSN) werd ontwikkeld. In 1978 en 1979 had het prototype van de B79-streekbus met het ESO-nummer 7900 al een aantal keren in Arnhem proef gereden. In eerste instantie werden er drie trolleys en zes diesels besteld, maar nadat de 153 in maart 1979 door brand was verwoest, werd de bestelling met een trolley uitgebreid.

De productie van de B79 trolleys liep flinke vertraging op, waardoor pas op 7 december 1979 de eerste nieuwe trolleybus, de 131, werd afgeleverd. De eerste maanden dat de nieuwe trolleys dienst deden, kwamen er diverse kinderziekten aan het licht maar nadat deze waren opgelost, functioneerden de B79-trolleys naar tevredenheid. Dat kon niet gezegd worden van de B79-dieselbussen waarvan er in de jaren 1980-1982 in totaal 28 in dienst waren gekomen.

trolley
GVM 158, 8 augustus 1994 - Cattepoelseweg. Foto Ab Stoeltje
trolley
Connexxion 0158 is op 6 juli 2001 net de in aanbouw zijnde nieuwe Zijpse poort gepasseerd. Foto Paul van Onzen

De 131 was op proef voorzien van een noodaggregaat, later werden ook de 132-134 hiervan voorzien. De B79-trolleys die in de jaren daarna volgden, hadden bij de aflevering al zo’n aggregaat. Met dit aggregaat was het mogelijk langere stukken los van de bovenleiding te rijden met een snelheid van zo’n 20 km/u.

In 1982/83 kwam de volgende serie, 135-142, in dienst ter vervanging van de Leyland trolleys 151,152,154-158. Een opvallende wijziging vanaf deze serie was de opgebouwde filmkast aan de rechterzijkant - bij de 131-134 zaten er twee filmkasten tegen de zijruiten. In verband met de trolleyficering van lijn 9 naar De Laar West en ter vervanging van de laatste Leyland trolleys (159-166) werden er in 1984 negentien B79-trolleys in dienst gesteld, de serie 143-161 en als laatste kwam in verband met de trolleyficering van lijn 5 begin 1987 de serie 162-171 in dienst.

trolley
De bestuurdersplaats van trolley 0158, 17 juli 2021. Foto Paul van Onzen
trolley
Het interieur van trolley 0158, 17 juli 2021. Foto Paul van Onzen
trolley
Inspectie van STA-trolley 0158 bij Breng, 30 juli 2016. Foto Paul van Onzen

In maart 1988 begonnen de grote revisies van de B79-trolleys die tot 1995 duurden. Na de fusie van het GVA met de GSM tot GVM (Gelderse Vervoer Maatschappij) gingen ook de B79-trolleys in mei 1993 over naar het nieuwe bedrijf. In 1997 kwam de TET erbij en werd de naam Oostnet. Dat was echter van korte duur, want in mei 1999 ging Oostnet op in Connexxion. In juni 1997 werden de B79-trolleys, samen met het andere Oostnet-materieel, vernummerd: bij de trolleys werd een 0 voor het bestaande wagenparknummer geplaatst.

trolley
Connexxion 0158, 18 mei 2002 - Stationsplein. Foto Paul van Onzen
trolley
STA 0158 op weg naar stalling Meinerswijk na de keuring op 23 september 2022, Gelderse Rooslaan. Foto Peter 't Hart

De 132-134 vertrokken in mei/juni 1995 naar Perm (Rusland) en de 135-142 in oktober 1996 naar Rostov-na-Donu (ook in Rusland). De 131 werd na afvoer gebruikt voor proeven met energieopslag d.m.v. een vliegwiel. Van de derde serie werd de 157 in 1989 gesloopt na brandschade en de 160 verdween in december 1996 ook naar de sloper. In november 1998 gingen de 0167 en 0171 naar Sarajevo in Bosnië. De resterende B79-trolleys gingen in twee tranches in 2001 en 2003 ook naar Rostov-na-Donu.

De 0158 bleef in Arnhem en kreeg in 2003 de status van museumbus om zo de herinnering aan de 41 B79-trolleys levend te houden. Op 13 maart 2006 werd de trolley eigendom van de SVA en op 21 juni 2018 van de STA.

Op 23 september 2022 heeft de RDW de 0158 goedgekeurd voor de openbare weg. Dit is het mooie resultaat van een grote onderhoudsbeurt en revisie van zowel de elektromotor als het hulpaggregaat. Verslag van de keuring en de rit daarna. Na de keuring kreeg de STA de papieren van de eerste keuring uit 1984.

trolley
Het chassis van de 0158, 17 juli 2021. Foto Paul van Onzen
trolley
De gereviseerde elektromotor onder de 0158, fabrikaat Garbe Lahmeyer&Co, 17 juli 2021. Foto Paul van Onzen
trolley
Het gereviseerde hulpaggregaat onder de 0158, fabrikaat Volkswagen, 23 juli 2022.